Iskani niz je bil najden v DRUGI VSEBINI:
glejte
tudi: lejte
Mašilo s pokroviteljskim "okej, naj vam bo, bom zdaj jaz razložil" prizvokom.
grešni kozel
Pojem prihaja iz starojudovskega obreda ob praznovanju spravnega dne, kot je določen v 3. Mojzesovi knjigi (Levitiku). Ob tem prazniku so določili za žrtev junca in dva kozla. Izmed kozlov je Aron (oz. veliki duhovnik) z žrebom izbral enega, nanj položil roki in prenesel vse grehe judovskega ljudstva. Te živali se zdaj ni smel nihče več dotakniti, saj je pripadala Azazelu, zato so jo izgnali v puščavo. Drugega kozla in junca pa so žrtvovali. V razširjenem pomenu je "grešni kozel" vsakdo, posameznik ali skupina, na katerega naložijo grehe kakšne skupnosti. Antropologi, sociologi, psihologi, psihoanalitiki idr. so podrobno analizirali mehanizme, po katerih se skupnosti, od mikroskupin do celih civilizacij, notranje utrdijo, tako da notranjo agresijo preusmerijo na grešnega kozla, ki mu naložijo odgovornost za konflikte in težave skupnosti. Nekateri psihoterapevti so, na primer, pokazali, kako so v psihiatričnih bolnišnicah potrebni brezupni primeri (takšni, da sopacienti o njih govorijo:...
izginiti kot kafra
Kafra je bela, kristalna substanca aromatičnega, močnega, prodornega vonja. Pridobivajo jo iz smole tropskih dreves (največ iz Daljnega vzhoda), uporablja pa se v glavnem v farmaciji, kot del raznih blažilnih mazil (npr. "tigrova mast") in pripravkov za lajšanje dihalnih težav, svojčas pa so jo v lekarnah prodajali kot priljubljeno sredstvo za lajšanje zobobolov ("Dal je kafro na zob."). Bila je tudi sestavina ene od prvih umetnih mas, celuloida (izdelovali so ga iz zmesi kafre in nitroceluloze oz. kolodija ali raztopine strelnega bombaža) in je prvotno služila kot nadomestek slonovine za izdelavo biljardnih krogel, kasneje pa filmskega traku in plastičnih ("celuloidnih") punčk. Zaradi svoje velike vnetljivosti, zlasti nesreč pri predvajanju filmskih trakov, so jo izpodrinile varnejše umetne mase, še zdaj pa iz celuloida izdelujejo nekatere ping-pong žogice, zato ob zažigu le-te lahko zavohamo oster vonj po kafri.
Najbolj opazna lastnost kafre je (poleg njenega močnega vonja), da močno ...
javničar
Prodana ali kupljena duša.
Človek, ki bi za svojo lepo in všečno podobo v javnosti naredil vse.
Medijski janičar - nekdanji ali navidezni kritik zlorabe javništva oz. piara, ki pa zdaj javništvo oz. piar pretkano zlorablja za samopromocijo.
javna osebnost, ki s spretnimi manevri ali dajanjem občutka, da bo vedno povedal kaj novega, zanimivega, "ugrabi" novinarje, da vedno njemu najprej ponudijo mikrofon ali vanj obrnejo kamere
govorec na omizju več gostov, ki novinarju-voditelju vpada v besedo, sam sebi postavlja vprašanja, odgovarja na ne-vprašanja in si jemlje nesorazmerno veliko časa
"Križanič je bil pa včeraj na TV čisti javničar."
jejtena
zgražanje, izraz usmiljenja, uporabljajo ženske v vaškem okolju)
jej, jej, jejtena! ...tako je bila urna, zdaj pa je v bolnici!
> gl. tudi (kletvice v slovenščini)
kamor gre še cesar peš
na stranišče
V družbi lahko svoj odhod na stranišče napovemo z besedami: "Zdaj grem pa tja, kamor gre še cesar peš!" in s tem na šaljiv način opravičimo svojo odsotnost. Verjetno nas v svetu krivic in neenakosti pomirja univerzalnost fizioloških opravil (rojstvo, izločanje, smrt).
Glede na žalosten konec, ki je plemiča Erazma Predjamskega doletel prav na "kraju, kamor je hodil po lastnih opravkih", pa lahko sklepamo, da fraza izraža tudi vero v upravičenost družbene razslojenosti.
Janez Vajkard Valvasor: "Tam da je namreč kraj, kjer ima njegov gospodar vsako noč neko potrebno opravilo, ki ga celo turški cesar ne more opraviti po kakem odposlancu ali velikem vezirju, temveč sam v lastni osebi ..."
ki zej
Tolminski pozdrav in vprašanje po odločitvi.
Primer: nekoga vprašaš, če gre s tabo, ta se nekaj časa odloča in ga vprašaš: "ki zej, greš al ne greš?"
Pozdrav: o, ki zej
Ekvivalent "kaj dogaja" ali "what's up"
Neposredni pomen: kaj zdaj
kletvice v slovenščini
Nikjer niso zbrane domače kletvice, ki so jih uporabljali naši dedje ali jih uporabljajo naši dijaki sedaj. Zberimo jih na enem mestu:
A
*(ardun);
**ar(ka)duš; (//arduš! bilo je jedače kolikor si hotel//)
B
*bemti, benti; (blaga kletvica, skrajšano od (jebemti) oz. jebenti);
*(bes te plentaj); (kletvica, reklo za zanikanje, narečno); pomeni: (vrag te pocitraj) = to že ne bo tako, se ne strinjam;
**bes te opali;
**bes te lopi;
**bes te dregni; (bes = vrag, demon, jeza, vir: Bezlaj)
*bik babji (b'k babji); (reklo za poudarek, ogorčenje, nasprotovanje); uporabljajo moški in ženske v Beli krajini za ravnanje tako moških kot žensk; oznaka za moškega, ki se obnaša neprimerno/ nepričakovano kot ženska ali na ženski način; oznaka za žensko, ki se neprimerno/nepričakovano obnaša; Primer: -... le kaj si izmišlja ta b'k babji ...// - ... ta b'k babji je vse sčvekal moji mami ...// -... tega mi pa ta b'k babji že ne bo očital ...//;
*(bingala bongala); (reklo za zavrnitev, za posmeh, za pri...